Die parlementaire enquete over de nieuwe pensioenwet, kunnen we die niet éérst doen?
In de Eerste Kamer wordt dezer dagen gedebatteerd over de nieuwe pensioenwet. De Tweede Kamer heeft in al haar wijsheid al besloten, de wijsheid die ondermeer leidde tot ‘Groningen’, de Toeslagenaffaire, het fictief rendement in Box 3 en de rekenrente in het huidige pensioenstelsel. Om maar eens wat te noemen. Die nieuwe pensioenwet is een onvervalst staaltje van if it aint’ broke, don’t fix it. En als het dan wel broke is, fix dát dan. Die rekenrente, dát was wat er mis is met het huidige systeem: voor de toekomst moesten de fondsen rekenen met een rente van nihil en soms lager. Intussen behaalden ze recordresultaten waarmee ze niet mochten indexeren en soms zelfs moesten korten. Door de inmiddels stijgende rente steeg ook de rekenrente en mogen de fondsen daarmee rekenen. Nu kunnen ze wel indexeren terwijl ze vorig jaar juist enorme verliezen leden.
Wie bedenkt zoiets? Met méér geld in kas op basis van goede, in werkelijkheid behaalde, rendementen niet indexeren. Met vele miljarden minder in kas vanwege slechte resultaten wél indexeren.
De nieuwe pensioenwet is een miskleun van epische proporties in de maak. Terwijl er wereldwijd tenminste grote vraagtekens zijn bij de stand van de economie en de kans op een recessie de komende jaren, praten we hier over een nieuwe pensioenwet waaraan deelname verplicht is en elke deelnemer – met een vertraging van maximaal een jaar – zijn pensioen ziet fluctueren met de resultaten van de financiële markten in het voorgaande jaar. Met name voor diegenen die nu al pensioen genieten of er een paar jaar voor zitten kan – en dus zal – het dramatische gevolgen hebben. Waar een jongere deelnemer nog een een kans op herstel heeft als zijn kapitaal in het pensioenfonds een optater krijgt, is die kans voor ouderen verwaarloosbaar. Want als een fonds in een jaar 20 procent verliest – die fondsen waren er vorig jaar – dan is zelfs een herstel met 20 procent in het volgende jaar te klein om het opgelopen gat dicht te lopen. Zo’n voorbeeld is niet denkbeeldig, tijdens de bankencrisis stond de AEX op enig moment, in 2008, op 192 na een piek tijdens de dotcom-crisis van 702. Het kostte de AEX maar liefst 13 (!) jaar om weer boven 702 te komen. Zou de nieuwe pensioenwet in 2008 in werking zijn geweest, dan zou elke pensioengerechtigde meer dan 10 jaren in ellende en onzekerheid hebben geleefd.
Er wordt vaak geklaagd over het niveau van onderwijs tegenwoordig. Maar een spoedcursus Rekenen én Geschiedenis voor alle leden van de Eerste en Twee Kamer zou ook geen overbodige luxe zijn.
We zijn eraan gewend om, nadat we met desastreuze gevolgen van welke wet dan ook worden geconfronteerd, jaren later onze schade en schande te bespreken tijdens een parlementaire enquete. Met geheugenverlies bij de betrokkenen als grootste gemene deler. Daarom de vraag in de titel van dit artikel. Want nu weten we allemaal toch nog wel waarom dit allemaal moet? Aan de hand van wat er met de pensioenen zou zijn gebeurd als het bij invoering van deze wet in 1999, 2007 of zelfs 2021 zou zijn geweest.